ආර්තවය
 ආර්තවය යනු කුමක්ද?

මෙම සිදූවිම
සෑම යෞවනියක්, තරුණියක් හා කාන්තාවක් විසින් අත්විඳින සංසිද්ධියකි.ඔසප්වීම හා මාස් ශුද්ධිය ලෙසද මෙය හැඳින්වෙයි.

ආර්තවය සිදූවෙන්නේ කෙසේද?

 පිටියුටරි ග්‍රන්ථියෙන් ඇතිවන උත්තේඡනය නිසා ඩිම්බ කෝෂයක වු ඩිමිබයක(ස්ත්‍රී බීඡයක)මුල් අවස්ථාව වන ග්‍රාපීය කුපය මෝරා වැඩීම ඇරඹෙයි.
කෙමෙන් වැඩෙන ග්‍රාපීය කුපයෙන් හොඳින් මේරු ඩිම්භයක් මුදා හැරේ.(ඩිම්බණීහරණය)
  මෙසේ මුදාහරින ඩිම්භය පැලෝපීය නාලය තුලට ඇතුළු වී ගමන් කරයි.
  ස්වභාවධර්මයේ බලාපොරොත්තුව නම් පැලෝපීය නාලය තුලදී එම ඩිම්භය ශුක්‍රාණුවක් (පුරුෂ බීඡයක්)සමඟ එක්වීමෙන් කලලයක් ඇතිවීමයි.මෙය ඩිම්බ සංසේචනය ලෙස හැදින්වේ.ඩිම්භ මේරීම ඩිම්භකෝෂය තුළ සිදූවන අතරවාරයේ ඩිම්බකෝෂයෙන් ස්‍රාවය වන ස්ත්‍රී ලිංග හෝර්මෝන නිසා ගර්භාෂයේ (දරු ගැබ දරා සිටින අවයවය) බිත්තියද කෙමෙන් වර්ධනය වීම ඇරඹේ. සංසේචිත ඩිම්භය හෙවත් කලල තැන්පත් වන්නේ මෙම ගර්භාෂ බිත්තියෙහිය.
    මෙසේ පැමිණෙන කළලය බලාපොරොත්තු වන්නේ එයට හොඳ රුධිර සැපයුමක් ලබාදීම සඳහා රුධිර වාහීනී වැඩීමත් බිත්තියේ ඝනකම වැඩිවීමත් මේ වර්ධනයට අයත්ය.
      යම් හෙයකින් ඩිම්බය ශූක්‍රාණුවක් හා සංසේචනය නොවුනහොත් විනාශ වී යයි. කළලයක් රෝපණය වීම සඳහා අවශ්‍යතාවයක් නොමැති නිසා පෙර සිට සුදානම්ව තිබු ගර්භාෂ බිත්තියද කෙමෙන් කැඩී බිදී යාමට පටන්ගනී.
      මෙම පටක සහිත කොටස් සහ රුධිර වහනයක් ලෙස යෝනි මාර්ගයෙන් පිටවේ.
       ආර්තවය හෙවත් ඔසප්වීම ලෙස හැඳින්වෙන්නේ මෙම රුධිර වාහනයයි.
        මල්වරවීමේ සිට ආර්තවහරණය වන තුරු කාන්තාවකට මෙම ක්‍රියාවලිය සිදූවේ

ආර්තවය චක්‍රානුකුලව සිදූවන්නක්ද? 

                   එක් ආර්තවයක ආරම්භක දිනයේ සිට ඊලඟ ආරම්භක දිනය තෙක් කාලය ආර්තව චක්‍රයක් ලෙස හඳුන්වයි.
        සාමාන්‍යයෙන් ආර්තව චක්‍රයක් සඳහා දින 28 ක් ගතවේ.
        එසේ වුවද ආර්තව චක්‍රයක් සඳහා ගතවන කාලය එක් කාන්තාවකගෙන් තවත් කාන්තාවකට වෙනස් විය හැකිය.
         සමහර විට එකම කාන්තාවකගේ වුවද එක ආර්තව චක්‍රයක සිට අනෙකට ඇති දින ගණන වෙනස් විය හැකිය.
  

ආර්තව චක්‍රය අක්‍රමවත් විය හැකි අවස්ථා මොනවාද?

    මල්වර වු ආසන්නයේදීම ආර්තව චක්‍රය අක්‍රමවත් විය හැකිය.
      එමෙන්ම ආර්තවහරණය ආසන්නයේදීත් ඔසප් චක්‍ර අක්‍රමවත් විය හැකිය.
       අධික සිත් වේදනාවක්, අධික බියක්, අධික සතුටක්, කැළඹිලි සහිත බවක් වැනි ආවේගශීලී තත්ත්වයක් නිසා ආර්තව චක්‍රය අක්‍රමවත් විය හැකිය.
         සමහර රෝග තත්ත්ව නිසාද ආර්තව අක්‍රමිකතා ඇති විය හැක.උදා- ගර්භාෂ ගෙඩි, අධික තරබාරුකම, දියවැඩියාව.

ආර්තවය නැවතීමට හෝ පමාවීමට හේතු මොනවාද? 

                  යුවතියකගේ හෝ කාන්තාවකගේ ආර්තවය නැවතීම හෝ පමාවීම හෝ සිදූවන අවස්ථා ඇත.
         මේ සඳහා ප්‍රධාන හේතුව නම් දරුවකු පිළිසිඳ ගැනීමයි.
         නොකඩවා කිරි දෙන කාන්තාවකගේ ආර්තවය ද නැවතී තිබිය හැකිය.
          සමහර පවුල් සංවිධාන ක්‍රම භාවිතා කිරීමේ ප්‍රතිථලයක් ලෙස ආර්තවය නැවතිය හැකිය. උදා- ඩිම්බ කෝෂ අර්බුද.
          ආර්තවය නැවතීමට හෝ පමාවීමට හේතුව විමසා බැලීමට වෛද්‍ය උපදෙස් පැතීම අවශ්‍යයි.
ආර්තවය දින කීයක් පවතින්නේද?
      සාමාන්‍යයෙන් දින 3-5 දක්වා කාලයක් පවතී. සමහරකුට දින 1-2 ක් පමණ විය හැක. තවත් සමහරකුට දින 6-7 ක් පමණ විය හැක.
       ආර්තවය පවතින දින ගණනද එක් කාන්තාවකයෙන් තවත් කාන්තාවකගෙන් තවත් කාන්තාවකට වෙනස් වන්නකි.
       සාමාන්‍යයෙන් තමන්ට හුරුපුරුදූ දින ගණනට වඩා වැඩි දින ගණනක් ආර්තවය පවතීනම් හෝ ආර්තව චක්‍ර අතර රුධිර වහනය සිදූවේ නම් වෛද්‍ය උපදෙස් ලබාගැනීම අවශ්‍යයි.

ආර්තවයක දී පිටවන රුධිර ප්‍රමාණය කොපමණද?

 ආර්තවයේ දී පිටවන රුධිර ප්‍රමාණය ද එක් කාන්තාවකගෙන් තවත් කාන්තාවකට වෙනස් වේ.
       සමහර කාන්තාවන් සුළු රුධිර වහනයක් වන අතර තවත් සමහරුන්ට වැඩි රුධිර වහනයක් සිදූවිය හැකිය. වැඩි රුධිරය වහනය විමක් ගැන සැක කරනේනම් වෛද්‍ය උපදෙස් පැතීම අවශ්‍යයි.

ආර්තව දිනවල දැනෙන අපහසුතා මොනවාද

     උදරයේ යට පෙදෙස් වේදනාව, කොන්ද කැක්කුම,දණහිස් කැක්කුම,කකුල් කැක්කුම, බඩපුරවා දැමීම, හිස කැක්කුම, වෙහෙස ගතිය වැනි දෑ බොහෝ විට ඇති විය හැක.
     ආර්තවයේ මුල් දින 2 තුළදී මෙම අපහසුතා වැඩියෙන් දැනේ. ඉන්පසු කෙමෙන් මග හැරී යයි.
     මේ අපහසුතා නිසා එදිනෙදා වැඩ කටයුතු අඩාල කර ගත යුතු නැත.
      අත්‍යවශ්‍යම නම් සුළු අත් බෙහෙතක් හෝ වේදනා නාශකයක් හෝ භාවිතා කළ හැක.
       සමහර කාන්තාවන්ට මෙම දිනයන් ඉතාම වේදනාකාරි,කරදරකාරී දිනවේ. එවැනි අය වෛද්‍ය උපදෙස් ලබාගත යුතුයි.

ඩිම්භණීහරණය හඳුනා ගත හැකිද? 

                  බොහෝ විට ආර්තව චක්‍රයේ දින 12-16 අතර කාලයේ ඞ්ම්භණිහරණය සිදූවේ. ඞ්ම්භණිහරණය සිදූවන දිනයේ බොහෝ කාන්තාවන්ට උදරයේ යටි කොටසේ සුළු වේදනාවක් හෝ අපහසුතාවයක් දැනිය හැක. ඉතා කලතුරකින් සුළු රුධිර වහනයක් ද ඇතිවිය හැක. මෙම කාලයේ යෝනි ස්‍රාවයන් වැඩිවීමක් ද ලිංගික හැඟිම් උද්දීපනයක්ද දක්නට හැක. සිරුරේ උෂ්ණත්වය ඉතාම සුළු මට්ටමින් ඉහළ යාමක් සිදූවේ.

ආර්තවයට පෙර අපහසුතා ඇති විය හැකි ද? 

                බොහෝ කාන්තාවන්ට ආර්තවයට දින 7-8 කට පෙර කිසියම් අපහසුතාවයක් ඇතිවිය හැකි. හිස කැක්කුම, පියයුරු බර ගතිය.පපුවේ කැක්කුම, අධික මහන්සි ගතිය, නුරුස්සනා ගතිය, කණස්සලු සහගත බව වැනි දෑ මෙසේ ඇතිවන ලක්‍ෂණයි.
        මෙය පූර්ව ආර්තව ආතතිය ලෙස හඳුන්වන ස්වභාවික තත්වයකි.
ආර්තව දින වල පැවැත්ම
      ආර්තව දිනවල පැවැත්ම පිළිබඳ බොහෝ විශ්වාස, මත, ඇදහිලි සමාඡයේ පවතී. මේවා සමහරක් හානිදායක වන අතර තවත් සමහරකින් කිසිදූ හානියක් සිදූනොවේ.
ආර්තව දිනවල පිරිසිදූකම
       ආර්තව දිනවල නෑම හෝ ඇඟ සේදීම විශේෂයෙන්ම කළ යුතුය. යෝනි මාර්ග හා යෝනිය අවට රුධිරය වහනය වීම නිසාත් මේ දිනවල අධික දහඩිය දැමීම නිසාත් මුළු සිරුරම හොඳින් පිරිසිදූව තබා ගැනීම ඉතා වැදගත්ය.
ආර්තව දිනවල ආහාර පාන
      එදිනෙදා ගන්නා ඕනෑම ආහාරයක් ගැනීමෙන් කිසිම හානියක් සිදූනොවේ. සිරුරෙන් ඉවත්ව යන රුධිරය නැවත නිපදවීම සඳහා යකඩ සහ ප්‍රෝටීන් අඩංගු පෝෂ්‍යදායි ආහාර මේ කාලයේ වඩාත් අවශ්‍ය නිසා එවැනි ආහාර පාන ගැනීම වැදගත්ය.
ආර්තව දිනවලට සුදූසු සනීපාරක්‍ෂක තුවා භාවිතය
     මේ සඳහා සුදූසු සනීපාරක්ෂක තුවා භාවිතය අවශ්‍යයි. එවා පිරිසිදූ තත්වයේ පැවතීම වැදගත් දෙයකි. සනීපාරක්‍ෂක තුවා පිරිසිදූ රෙදි වලින් සකසා ගත හැකි අතර නැවත භාවිතයේ හොඳින් සෝදා අව්වේ වේලා ගැනීම කළ යුතුයි. මේ සඳහා කිලිටි රෙදි භාවිතා කිරිම නිසා යෝනි ප්‍රදේශයේ ආසාදනයක් ඇති විය හැක.
      මේ සඳහා විශේෂයෙන් නිමැවු සනිීපාරක්‍ෂක තුවා අද වෙළඳපොලෙහි ඇත.වරක් භාවිතයෙන් පසු ඉවත දැම්ය යුතු මේවා ඉවත දැමීමේදී සැලකිලිමත් විය යුතුයි.
ආර්තව දිනවල ලිංගික සබඳතා පැවැත්වීම
     ආර්තව දිනවල ලිංගික සබඳතා පැවැත්වීම නොකෙරේ. එහෙත් එම දිනවල ලිංගික සම්බන්ධතා පැවැත්වීමේ වරදක් නැත. ආර්තව දිනවල ලිංගික සම්බන්ධතා නිසා දරුථල ඇති නොවේ.
ඔසප්වීම හෙවත් ආර්තවය කාන්තාවකගේ ඡිවිතයේ ඉතාම ස්වභාවික සිද්ධියකි. මේ පිළිබඳ අනවශ්‍ය බිය සැක උපදවා ගෙන විවිධ මත වලට වහල් වීමට වඩා සත්‍ය කරුණු දැනගෙන එයට හොඳින් මුහුණ දීම වැදගත්වේ.

උපදෙස්-විශේෂඥවෛද්‍ය ලතා හපුගොඩ

සටහන- අනුරාධා ඉලන්කොන්

   


 

දරුවන්ට මළ බද්ධය ඇත්දැයි සොයා ගත හැකි රෝග ලක්ෂණ මොනවාද?

ළමා රෝග පිළිබඳ විශෙAෂඥ වෛද්‍ය දීපල් පෙරේරා.

දරුවන් බොහෝ සෙයින් පීඩා විදින රෝගි තත්ත්වයක් ලෙස මළ බද්ධය හැදින්විය හැකියි. මළ බද්ධය සහිත දරුවෙකු ඉතාම අපහසුකාරී ලෙස සිටින අතර ම බොහෝවිට හේතුවක් නොමැතිවම දරුවා නිතර නිතර ඇ`ඩීම කරයි. ඇතැම් විට උත්පත්තියේ සිටම මෙම රෝගී තත්ත්වය විවිධ හේතුන් නිසා දරුවෙකුට ඇතිවිය හැකියි.

රෝගී තත්ත්වය හඳුනා ගන්න

රෝගී තත්ත්වය හඳුනා ගැනීමෙන් පසු විවිධ ප්‍රතිකාර සඳහා දරුවා යොමුකළ යුතුවේ.
ආහාර හා ප්‍රතිකාර ම`ගින් රෝගී තත්ත්වය සුවකර ගත හැකි වුවත් රෝගී තත්ත්වය උත්සන්නවී ඇත්නම් හෝ උපතේ දීම ආහාර මාර්ගයේ ගැටළු තිබේදැයි සොයා බැලිය යුතුය. එසේ නම් ඒ සඳහා ශල්‍ය ප්‍රතිකාරද කළ යුතු අවස්ථා තිබේ.
දරුවන්ට ඇතිවන මළපහ පිට කිරීමේ අපහසුතාවය
මළ බද්ධය හැටියට අප හඳුන්වන්නේ මළ පහ පිටකිරීමේ අපහසුතාවයයි. මෙය ඔිනෑම දරුවෙකුට උපතේදීමත් ඉන් පසුවත් ඇති විය හැකියි.
දරුවෙකු ඉපදී පැය 24ක් යන්නට පෙර මළපහ කිරීම කළයුතුයි. පැය 24 ක් යන්නට පෙර දරුවා මළපහ නොකරන්නේ නම් එම දරුවා රෝගී තත්ත්වයකින් පෙළේ.
මෙවැනි දරුවන් ආහාර මාර්ගයේ යට කොටසේ ඇති ස්නායුවල ආබාධ තත්ත්වය නිසා මළපහ පිට කිරීමට බාධා කරයි. මෙහිදී දරුවා ශල්‍ය වෛද්‍යවරයෙකු වෙත යොමු කළ යුතුය.
දරුවෙකුට දින 07 කට සැරයක් වත් මළ පහ පිටවිය යුතුයි.
දරුවෙකු දින හතක් ගත වීමෙන් පසුවත් මළපහ පිට නොකරන්නේ නම් එය මළබද්ධය හේතුවෙන් විය හැකියි. එහෙත් මවුකිරි පමණක් බොන දරුවෙකු නම් දිනකට කීපවාරයක් මළපහ පිට කරනවා. ඒ සඳහා මවුවරුන් බිය විය යුතු නොවේ.
කුඩා කළසිටම මළපහ කිරිමට හුරු කරවන්න
දරුවා කුඩා කළසිටම මළපහ කිරීමට හුරුකරවීම මව්පියන්ගේ යුතුකමකි. එමෙන්ම එය වැදගත් වේ.
කෙසේ වෙතත් දරුවා මළපහ පිට කිරීමේදි අපහසුතාවයකින් පෙළෙනවා නම් මළපහ පිට කිරීමේදි දරුවා අඩන්නට පටන් ගනියි. එසේම සෑම දිනකම දරුවා මළපහ පිට කළත් දරුවා අපහසුවෙන් මළපහ පිටකරන්නේ නම් එයද මළ බද්ධය නිසා විය හැකිය.
තයිරොයික්සීන් හෝමෝනය අඩුවීම නිසාත් මළබද්ධය ඇතිවේ.ආහාර මාර්ගයේ ඇතිවෙන ගැටලූ නිසාත් මළබද්ධය ඇතිවේ.
ඇතැම් විට ආහාර මාර්ගයේ ඇතිවන තුවාල නිසා සහ මළපහ පිට කිරීමේ අපහසුව නිසා ගුද මාර්ගයේ ඉරීම් සහ තුවාල ඇතිවී ලේ වහනයක්ද සිදුවිය හැකියි.
දරුවන්ට දියර ආහාර වැඩිපුර දෙන්න
මළබද්ධය සහිත දරුවන්ට දියර ආහාර වැඩිපුර දිය යුතුයි. එසේම විවිධ වර්ගයේ පළතුරු- යුෂ වශයෙන් දිනපතා ආහාරයට එක්කළ යුතුවේ. පළතුරු අතරින් ගස්ලබු මළබද්ධයට ඉතාම ගුණදායකයි. නමුත් කෙසෙල් ගෙඩි ම`ගින් මළ බද්ධය වැඩි කරවයි. එම නිසා කෙසෙල් ගෙඩි දිමේදී මවුවරු වැඩි සැලකිල්ලක් දැක්විය යුතුය.
බොහෝ විට දරුවන්ට ව්‍යායාම් අඩුවීම නිසාත් මළබද්ධය ඇතිවේ. මෙම නිසා ඉඩ ඇති සෑම මොහොතකම දරුවන්ට ක්‍රීඩා කිරීමට ඉඩදිය යුතුය.
කෙසේ වෙතත් ඖෂධ ම`ගින් මළබද්ධය සුව නොවන්නේ නම් එවැනි දරුවන්ට පුතිකාරය ලබාදිය යුතුය.
මළ බද්ධය සහිත දරුවෙකුගේ ලක්ෂණ මෙසේ දැක්විය හැකිය.
උදරයේ වේදනාව, මළපහ කිරීමේදී දැඩි වෙහෙසක් ගැනීම,මළපහ කිරීමේ වාර ගණන අඩුවීම, ආහාර රුචිය අඩුවීම,උදරයේ පිපුම, උදරය ඇල්ලූ විට ගල්වැනි යමක් අසුවීම, මළපහ කිරීමේදී රුධිරය පිටවීම, ආහාර මාර්ගයේ තුවාල ඇතිවීම වැනි ලක්ෂණ දැකිය හැකිය.

සටහන -අනුරාධා දිලිනි ඉලන්කෝන්

කම්මුල්ගය

කම්මුල්ගාය රෝගය වෛරසයක් නිසා ඇති වන රෝගයකිග මෙම රෝගය ප්‍රධාන වශයෙන් ළමයින්ට වැළෙඳන අතරලඅවුරුදූ 5ත් 9ත් අතර දරුවන් අතර බහුල ව දක්නට ලැබේග එ නමුත් මෙම රෝගය සමහර විට වැඩිහිටියන්ටද වැළඳිය හැකි අතරල සමහර සංකුලතා වැඩිහිටි රෝගීන් තුළ වැඩිපුර දක්නට ලැබේගකම්මුල්ගාය එන්නත ලෝකයේ භාවිතා කිරීමට පටන් ගත්තේ 1960 වර්ෂයට පෙරයග ඒවන විට කම්මුල්ගාය රෝගය ලෝකයේ සෑම ප්‍රදේශයකම පාහේ පැතිරි පැවතුණිග ලෝකයේ බොහෝ ප්‍රදේශවල වාර්ෂික ව සෑම 100ල000ක ඡනගහණයකට රෝගීන් 100-1000 අතර සංඛ්‍යාවක් වාර්තා වේග එ ලෙස ම සෑම අවුරුදූ 2-5 කාලයකට ම වරක් වසංගත තත්ත්වයක් :දමඑඉරු්න- ඇති විය හැකියග උෂ්ණාධික රටවල අවුරුද්දේ ඕනෑ ම කාලයක මෙම රෝගය ඇති විය හැකි අතරලශීත රටවල :එැපචැර්එැ ජසකප්එැ- ශීත :අසබඑැර- සහ වසන්ත :ිචරසබට- සෘතුවල දී රෝගය ප්‍රධාන වශයෙන් පැතිරේග

රෝගය වැළෙඳන ආකාරයග

කම්මුල්ගාය රෝගය මිනිසාට පමණක් වැළෙඳන රෝගයකිග මෙය රෝගීයකුගෙන් නිරෝගී පුද්ගලයකුට ආසාදනය විය හැක්කේ පූද්ගලයකු ගේ ශ්වසන මාර්ගයේ ඉහළ කොටසේ ඇති බිඳිති ආසාදනය වීම හෝ රෝගියා සමග සමීප සම්බන්ධතාවක් පැවැත්වීම හෝ නිසායග

බීඡෞෂණ සමය
බීඡෞෂණ සමය දින 16 සිට 18 දක්වා වන අතරල සති 2-4 දක්වා වුව ද වෙනස් විය හැකියග


රෝග ලක්ෂණ
කම්මුල්ගාය රෝගය සාමාන්‍යයෙන් ළමා කාලයේ ඇති වන ඉතා සුළු රෝග ලක්ෂණ පෙන්වන රෝගයකිග කම්මුල්ගාය රෝගයේ මුලික රෝග ලක්ෂණ වනුයේ විශෙAෂිත නො වු රෝග ලක්ෂණ ඇති වීම ය :බදබ ිචැජසසෙජ ිහපචඑදපි-ල එනම්ල ඇ`ගපත වේදනා :ප්ක්සිැ-ල ඔලූව කැක්කුමල පේශිවල කැක්කුම :පහ්කටස්- ල උණ :කදඅ ටර්ාැ ෙැඩැර- යනාදියයග මෙම රෝගයේ දී ප්‍රධාන වශයෙන් ඛේට ග්‍රන්ථීවල ආසාදනය ඇති වේග මුලික රෝග ලක්ෂණ ඇති වීමෙන් එක් දිනකට පසු එක් පැත්තක හෝ දෙපැත්තේ ම පැරොටිඩ් ග්‍රන්ථී ඉදිමිය හැකියගමෙයට අමතර ව සියයට 10ක් පමණ රෝගීන්ගේ අනෙකුත් ඛේට ග්‍රන්ථී ද ඉදිමීම සිදූවේග සතියකට පසු උණ සහ ඛේට ග්‍රන්ථීවල ඉදිමුම නැති වී යන අතරල යම්කිසි සංකුලතා වක් ඇති නොවුණ හොත් රෝගය සුව වේග රෝගීන්ගෙන් සියයට 30 කට පමණ විශේෂිත නොවු රෝග ලක්ෂණ ඇති වීම :බදබ ිචැජසසෙජ ිහපචඑදපි- හෝ කිසි ම රෝග ලක්ෂණයක් ඇති නොවීම සිදූවිය හැකියගඅවුරුදූ 2කට වඩා අඩු දරුවන් ගේ බොහෝ විට කිසි ම රෝග ලක්ෂණයක් ඇති නොවේග මෙම රෝගය සඳහා ම විශෙෂිත වු ප්‍රතිකාර නොමැතග
කම්මුල්ගාය රෝගය වැළඳීමට දින 2කට පෙර සිට රෝගය වැළඳීමෙන් දින 9ක් දක්වා කාලයක් තුළ රෝගියකුගෙන් නිරෝගී අයකුට රෝගය බෝවිය හැකියග කම්මුල්ගාය රෝගය වැළඳූණු විට සාමාන්‍යයෙන් ඉතා සුළු රෝග ලක්ෂණ පෙන්වන අතරල විශේෂිත ප්‍රතිකාර නොමැති ව සුවවන නමුත් සමහර විට සංකුලතා දක්නට ලැබේග රෝගීන් 10ල000කට පමණ එක් අයකු මරණයට පත්විය හැකි අතරල සියයට 15 කය පමණ මොළයේ උණ ඇති විය හැකියග රෝගීන්ගෙන් සියයට 0ග02-0ග3 කට පමණ එන්සෙෆලයිටිස් රෝගය වැළඳිය හැකි බව වාර්තා වී ඇතග මෙම සංකුලතාව ඇති වීම නිසා මරණය ඇති වීම ඉතා අඩු වුව දල එම රෝගීන්ගේ පණ නැති වීම වලිප්පූව ල ස්නායු ක්‍රියා නො කිරිම :ල වැනි සදාකාලික ආබාධිත තත්ත්ව ඇති විය හැකියග කම්මුල්ගාය රෝගය නිසා රෝගීන් 100ල000කට 5 දෙනකුට පමණ බිහිරි බව ඇතිවන බැවින් ළමා කාලයේ බිහිරි බව ඇති වීමට මෙම රෝගය ප්‍රධාන හේතුවක් වේග
යෞවන විය පසුකර ඇති තරුණයන්ගෙන් සියයට 20 කගේ පමණ වෘෂණ කෝෂවල ආසාදන ඇති විය හැකි අතර එලෙස ආසාදිත වන්නන්ගෙන් සියයට 20ක පමණ වෘෂණ කෝෂ දෙක ම ආසාදනය විය හැකියග එසේ නමුත් කම්මුල්ගාය රෝගයෙන් වෘෂණ කෝෂ ආසාදනය වීම හේතුවෙන් සදාකාලීක වඳභාවය ඇති විය හැක්කේ ඉතාමත් කලාතුරකිනිග ගර්භනී සමයේ ප්‍රථම සති 12 තුළ දී කම්මුල්ගාය රෝගය වැළඳුණු විට සියයට 25 ක ගේ පමණ ගබ්සා සිදූවිය හැකියග එනමුත් ගර්භනී සමයේ රෝගය වැළඳීම හේතුවෙන් කළලට බලපෑම් ඇති වන බව සොයාගෙන නොමැතග රෝගය වැළෙඳන අයගෙන් සියයට 4කට පමණ අග්න්‍යාශයේ ආසාදන :ච්බජරු්එසඑසි- ඇති විය හැකියග කම්මුල්ගාය රෝගය එක් වරක් වැළඳුණු විට ඡීවිත කාලය පුරා පවතින ආරක්ෂාවක් ලැඛෙන නමුත්ලකිහිප වරක් කම්මුල්ගාය රෝගය වැළඳුණු අවස්ථා ද වාර්ථා වී ඇතග

රෝගය වැළැක්වීම

කම්මුල්ගාය රෝගය වැළැක්වීම සඳහා ගුණාත්මකභාවයෙන් යුතු හා ආරක්ෂිත සඡිවී අඩපණ කරන ලද එන්නතක් 1960 වර්ෂයේ සිට භාවිතයේ ඇතග සමහර රටවල මෙම එන්නත ඡාතික ප්‍රතිශක්තිකරණ වැඩසටහන යටතේ ලබා දෙන අතරල එන්නත් ආවරණය ඉහළ මට්ටමක ඇති රටවල මෙ මගින් කම්මුල්ගාය රෝගීන් ඇති වීම විශාල ලෙස අඩු කර ගැනීමට හැකි වී ඇතග කම්මුල්ගාය රෝගය දීර්ඝ කාලීන ව වළක්වා ගැනීම සඳහා එන්නත් මාත්‍රා 2 ක් ලබා දිය යුතුයග
ශ්‍රී ලංකාවේ ඡාතික ප්‍රතිශක්තිකරණ වැඩසටහන යටතේ 2011 වර්ෂයේ සිට කම්මුල්ගාය එන්නත ලබා දෙනු ලැබේග ඒ අනුව මාස 12 සම්පුර්ණ වු විට එම්ගඑම්ගආර් :ඵඵඍ- එන්නතේ පළමු වන මාත්‍රාවත් ලඅවුරුදූ 3 සම්පුර්ණ වු විට එම්ගඑම්ගආර් එන්නතේ දෙවන මාත්‍රාවත් ලබා දෙනු ලැබේග

එන්නත් ගබඩා කළ යුතු ආකාරය

සියලූ ම සඡීවී අඩපණ කරන ලද කම්මුල්ගාය අඩංගු එන්නත් සෙන්ට්ගේඩ් අංශක ධන 2ත් ධන 8 ත් අතර ගබඩා කිරීම හා ප්‍රවාහනය කිරීම කළ යුතුයගමෙය සඡිවී එන්නතක් වන බැවින් අධිශීතනය වීමෙන් ගුණාත්මකභාවයට හානියක් සිදූ නොවේ මෙම එන්නත ආලෝකයට නිරාවරණය නොවිය යුතුයග
කම්මුල්ගාය එන්නත තනි එන්නතක් ලෙස හෝ සරම්පල කම්මුල්ගායල රුඛෙල්ලා එන්නත : ඵඵඍ එන්නත- ලෙස හෝ ලබා ගත හැකියගකම්මුල්ගාය එන්නත අඩංගු එන්නත අධිශීත වියළි එන්නත බැවින් කුඩක් :චදආැර- වශයෙන් පවතීග එම එන්නත් ලබා දීමට පෙර නිෂ්පාදකයා විසින් අනුමත කර ඇති අදාළ ද්‍රාවකය යොදා නැවත සකස් කරගත යුතුයග :රුජදබිඑසඑමඑසදබ- නැවත සකස් කරගත් එන්නත් කුප්පි අයිස් කැට සමග ගැටෙමින් සෙන්ටිග්‍රේඩ් අංශක ධන 2ත් ධන 8ත් අතර උෂ්ණත්ව පරාසයක තැබිය යුතුයග එම එන්නත පැය 6ක් ඇතුළත භාවිත කළ යුතු අතර ල එන්නත සායනය අවසානයේ දී හෝ පැය 6 කට පසු හෝ ඉවත දැමිය යුතුයග මෙම එන්නත ලබා දිය යුත්තේ අන්තර් චර්මීයවයග :ිමඉජමඒබැදමි-
කම්මුල්ගාය වැළැක්වීමට භාවිත කරන එන්නත් නිසා ඇති වන අතුරු ආබාධ විරල වන අතරල ඒවා ඉතා සුළු අතුරු ආබාධ වේග එන්නත ලබා දූන් ස්ථානයේ ඇති වන දැවිල්ල :ිදරුබැිි- සහ ඉදිමුමට අමතරව ඉතා බහුල ව දැකිය හැකි අතුරු ආබාධ වනුයේ පැරොටිඩ් ග්‍රන්ථීයේ ඇති වන ආසාදනය :ච්රදඑසඑසි- සහ ඉතා අඩු අගයකින් පවතින උණයග :කදඅ ටර්ාැ ෙැඩැර- ඉතාමත් කලාතුරකින් කන් ඇසීම අඩුවීම සහ වෘෂණ කෝෂවල ආසාදනය ද වාර්තා වී ඇතගමොළයේ උණ :්ිැචඑසජ පැබසබටසඑසි- ඇති වීම ඉතා විශාල පරාසයක් තුළ වාර්තා වී ඇත :එන්නත් මාත්‍ර 400කට එක රෝගියකු පමණ සිට එන්නත් මාත්‍ර 500ල000 කට එක රෝගියකු දක්වා-ග සාමාන්‍යයෙන් මොළයේ උණ ඇතිවන්නේ එන්නත ලබා දී සති 2-3 ක කාලයකට පසුවයග

එන්නත් නොදිය යුතු අවස්ථා

අනෙක් එන්නත් සඳහා වන එන්නත් නොදිය යුතු අවස්ථා මෙම එන්නතටද අදාළ වේග අනෙකුත් සඡිවී අඩපණ කරන ලද එන්නත් මෙන් මෙම එන්නත ද උග්‍ර ප්‍රතිශක්ති ඌනතා තත්ත්වයන්ගෙන් පෙළෙන අයට ලබා නොදිය යුතුයග ගර්භනී සමයේ දි කම්මුල්ගාය එන්නත ලබා දීමෙන් කළලයට හානි සිදූවන බවට වාර්තා නොවුණද කම්මුල්ගාය එන්නත ගර්භනී සමයේ දී ලබා නොදිය යුතුයග මෙම එන්නතෙහි අඩංගු නියෝමයිසින් :බැදපහජසබ- හා ඡෙලටින් :ටැක්එසබැ- වැනි ද්‍රව්‍යවලට අසාත්මිකතා ව දක්වන අයට ද මෙම එන්නත ලබා නොදිය යුතුයග

උපදෙස්-සෞඛ්‍ය අමාත්‍යංශයේ වසංගත රෝග විද්‍යා අංශයෙහි පැවැති ඡාතික ප්‍රතිශක්තිකරණ වැඩසටහන ඇසුරිනි
සටහන- අනුරාධා දිලිනි ඉලන්කෝන්

මානසික විඩාබර බවත් මුහුණ දෙන්නේ කෙසේද?

                                                                   අපට හරි අවබෝධයක් තිබුණත් නොතිබුණත් නිතරතුරවම අපේ සිත් තුළ හැ`ගීම් ඇතිවේ. අපට කටයුතු කරන්නේ මේ හැ`ගිම් වලට අනුවය, හැ`ගීම් වර්ග 2 කි. ඒ මුලික හැ`ගීම් වන්නේ සතුට, දුක, තරහ, බිය ආදියයි. ද්විතියික හැ`ගීම්වලට ආදරය ඊර්ෂ්‍යාව වැනි දෑ දැක්විය හැකිය.
සාමාන්‍යයෙන් බොහෝ හැ`ගීම් වලදී අප කරන්නේ ඒ හැ`ගීම් අපට පීඩාකාරී නම් එය අඩු කර ගැනීමට ක්‍රියාකාරී වීමය. නිදසුනක් ලෙස බයක් දැනුනොත් අප බොහෝ විට කරන්නේ එයින් පලා යාමය.
අපේ ජීවිත පාලනය වන්නේ හැ`ගීම් මතිනි. නමුත් අප බොහෝ වෙලාවට මේ හැ`ගීම් තේරුම් ගන්නේ නැත. නමුත් හැ`ගීම් මත තීරණ ගන්නෙමු. සමහර අවස්ථාවලදී අපට එදිනෙදා ජීවිතය තුළ කිසිම් අස්ථීරභාවයක්, ජීවිතයට තර්ජනයක් වැනි දේවල් උද්ගත විය හැකිය. මෙවැනි විටෙකදී අපට අසහනකාරී ගතියක් ද ැනීම ස්වභාවයකි. අප තුළ ආතතියක් (ීඑරුිි ) ඇති වන්නේ එවිටය. එදිනෙදා ජීවිතවය ඉතාමත් සරලව මුහුණ දෙන කෙනකු තුළ වුවත් මේ ආතතිය ඇති වීමට හැකියාව පවතියි. නිදසුනක් ලෙස එදිනෙදා නිවසේ වැඩ කටයුතු කරගෙන, දරුවන් බලා කියා ගනිමින් බොහෝ සරල දිවියක් පවත්වා ගෙන යන අයකු තුළ වුවත් මේ ආතතිය ඇති වීමට ඉඩ තිබේ.

                                 ආතතියක් ඇති වු විට එය අඩු කර ගැනීම සඳහා අපි යම් යම් ක්‍රියා මාර්ග ගන්නෙමු. ඒ කෙසේ වුවද ජීවිතය ඉදිරියට ගලා ගෙන යාම සඳහා ආතතියද අවශ්‍ය වෙයි. අපේ ජීවිතය පරිපාලනය කරන්නේ ආතතියයි. යමක් කරන විට එයින් ආතතියක් ද ැනිය හැකි බව හැෙ`ගන්නේ නම් ප්‍රවේශම් වීමට අප පෙළඹෙන්නේ ඉබේමය. එසේම ආතතිය අපේ ජීවිතයට යම් ප්‍රමාණයකට අවශ්‍ය වෙයි. නිදසුන් වශයෙන් අපට යම් ස්ථානයකට යාමට වෙලාව ආසන්න වී ඇති බව හැෙ`ගන විට ඒ මොහොතේ ප්‍රමාදයක් වී ඇත්තම් සිතට ආතතියක් දැනෙයි. එවිට අප එම ආතතිය මග හැර ගැනීම සඳහා හැකි උපරිම උත්සාහයක් දරා වෙලාවට යාමට උනන්දු වන්නෙමු

                                                                                           ආතතියට මුහුණ දී එයට හැඩ ගැසෙන්නට මිනිසුන්ට උපතින්ම හැකියාව තිබේ. කුඩා කල සිටම දරුවන් ඊට පුරුදු පුහුණු කරවීය යුතුය. එවිට ජීවිතය පරිපාලනය කර ගන්නටත් කාලය පරිපාලනය කර ගන්නටත් ඔවුන් හැඩ ගැසෙනු ඇත. අලූත් දේකට අමුතු වෙන් පුරුදු පුහුණු වන්නට යාමේදී ද ආතතියක් ඇති වෙයි. නමුත් ආතති පැවතීමේ වැදගත් කම නම් ආතති වැඩි වන විට ජීවිතය පරිපාලනය කචර ගැනීමට අප හුරුවීමය.එනිසා කුඩා කල සිටම වැඩිපුර වැඩ කරන්න කරන්නට පුරුදු වීම අපේ ආනගතයට බොහෝ සෙයින් ප්‍රයෝජනවත් වෙයි. එවිට ආතතියට මුහුණ දීම සඳහා අප ඉබේම පුරුදු වනු ඇත. පීඩනය වැඩි රැකියාවන්වලදී දීර්ඝ කාලයක් පුහුණුව ලබා දෙන්නේ එමගින් දැනෙන ආතතියට හුරු කිරීම සඳහාය.

                                                                  සමහර පෞරුෂවලට ආතතිය දැරීම අසීරු වේ. ඒ අනුව ආතතියක් ඇති වු විට කලබලවීම ප්‍රශ්න ඇති කර ගැනීම ආදීය දැකිය හැකිය. A වර්ගයේ පෞරුෂ ඇති අය අනවශ්‍ය ලෙස ආතතිය සිතන ගැනීම සිදුවෙයි. අනවශ්‍ය ලෙස ආතතිය ගැන සිතන අය කලබලවීම, ආවේගකාරී ලෙස කෑගැසීම, හරිහැටි නින්ද නොයාම වැනි ලක‍ෂණවලින් පෙළෙනු ඇත. එසේම මෙබඳු අයට හෘදයාබාධ වැනි රෝග සෑදීමේ අවදානමද පවතියි.
අනවශ්‍ය ලෙස ආතතිය දැනෙන්නේ නම් ආතතියට කළ යුතු දෙය ඉගෙන ගැනීම සුදුසුය. නැතිනම් ගෙදර දොරේ ආරවුල් සහ නොයෙකුත් ප්‍රශ්න උද්ගතවීමට පුළුවන.
 
                                                                    තමාට ආතතිය තියන බව වත් සමහරු දන්නේ නැත. නමුත් සිතට විශාල පීඩාකාරී හැ`ගීමක් නම් දැනෙනු ඇත. ආතතිය දුරුකර ගැනීමට ඉතා අවශ්‍ය කාරණයක් වන්නේ එම ආතතියට හේතු සොයා බැලීමය. සමහරුන් ආතතියක් ඇති කර ගන්නේ සාධරණ නොවන බලාපොරොත්තු උදෙසාය. නිදසුන් වශයෙන් අඩු සුදුසුකම් සහිත කෙනෙක් ඉහළ වැටුපකට ඉහළ රැකියාවක් බලාපොරොත්තු වීමේදී එසේ නොලැඛෙන කල ආතතියක් ඇතිවෙයි. ඒ කෙසේ වුවද ආතතියක් ඇති වන කල එයට හේතු සෙවීම වැදගත්ය. පවුල් ජීවිතය තුළද, රැකියාව තුළද නැති නම් සමාජය තුළද යන්න හඳුනා ගෙන ඒ අනුව තම ජීවිතය වෙනස් කර ගැනීම ආතතිය අඩු කර ගැනීමට හොඳම මගකි. සමහරුනට රැකියාවේ වැඩ අධික බව නිසා විවේකය නැති වෙන්න පුළුවන්. එවිට කළ යුක්තේ විවේකයක් කෙසේ හෝ සකසා ගැනීමය. විවේකයට අමතරව විනෝදය, සතුට ලැඛෙන දේවල් එකතු කර ගැනීම, සිනාසීම ආදිය මගින් ආතතිය අඩු වී යයි. ආතතිය නිසි කායික ගැටලූ ඇති වන්නේ නම් (එනම් අතපය රිදීම්, තරහ, අධික රුධිර පීඩනය, ප්‍රතිකාර ගත්තත් දියවැඩියාව වැනි රෝග පාලනය නොවීම, ඉරුවාරදය, තද හිසරදය වැනි) ආතතිය පාලනය කර ගන්නට වෙනමම ක්‍රියා කළ යුතුය.
ආතතිය අඩු කර ගැනීමට ස්වායු ව්‍යායාම ඉතා වැදගත් වෙයි. සතියකට දින 3-4 ක් වත් එම ව්‍යායාමවල යෙදෙන්න. මෙහිදී විනාඩි 45ක්වත් එක දිගට ව්‍යායාමයේ යෙදිය යුතු වේ. වෙනත් කායික රෝගවලින් පෙළෙන අය සහ වයසට ගිය අය විනාඩි 20-30 ක් පමණ උදේ වරුවේ ඇවදීම ආතතිය අඩු කර ගැනීමට මගකි. යෝගි ව්‍යායාම මගින්ද ආතතිය පාලනය කළ හැකිය. ගැඹූරට හුස්ම ගැනීමද ආතතිය අඩු කර ගැනීමේ තවත් ක්‍රමයකි. මාංශපේෂින් ක්‍රමානුකලව සංකෝචනය කිරීම සහ දිග හැරීම විනාඩි 10-15 පමණ කිරීම තුළින්ද ආතතිය නැති වී යයි. ගත සැහැල්ලූ කිරීමේ ව්‍යායාම් උදේට මිනි 10-15 සහ සවසට මිනි 10-15 ක් දිනපතා සිදු කිරීම තුළින්ද සාර්ථක ප්‍රතිඵල ලැබේ.
මේ කිසිවකින්වත් ආතතිය අඩු වන්නේ නැත්නම් එය විශාද රෝගයේ මුලික අවස්ථාව හෝ කාංසාව රෝගයේ මුල් අවස්ථා විය හැකිය. ආතතිය තදින් පවතින්නේ නම් මනෝ වෛද්‍ය ප්‍රතිකාර පැතීම සුදුසුය.
ූ
උපදෙස් - අංගොඩ ජාතික මානසික සෞඛ්‍ය විද්‍යායතනයේ විශෙAෂඥ මනෝ වෛද්‍ය කපිල රණසිංහ
සටහන- අනුරාධා දිලිනි ඉලන්කෝන්.
ලස්සන තරුණියන් පස්සේ වහ වැටෙන සැමියෙකුයි මට ඉන්නේ
චමිලා 26 හැවිරිදි ව්වාහක කාන්තාවක් ප්‍රේම සම්බන්ධයකින් ඇය විවාහ වුයේ සමන් සමගය ඔවුන්ගේ විවාහවය දැන් වසර දෙකකුත් ගතවී තිබුණත් සමන් තවම සිටින්නේ කෙළිලොල් තරුණයෙකු ලෙසය.
චමිලා මනා රූ සපුවකින් හෙබි නිහතමානී බිරිඳකි. බොහෝම තැන්පත් සංවර විනිීත ගතිගුණ වලින් පිරි ඇගේ ජීවිතයට සමන්ාග් කෙළිලොල් හැසිරීම පුදුම සහගතය.
චමිලාගේ රූමත් මිතුරියන් මහ මගදී හමුවන විට ඔවුන් සම`ග ඇය දොඩමළු වනවිට සමන් ඇසිපිය නොහෙලා ඒ මිතුරියන් දෙසම බලයි. බසයෙන් ගමණක් යන විට ඇය ළ`ග සිටියදී පවා ලස්සන තරුණියක දුටුවිට ඇය බසයෙන් බැසයන තුරුම ඇය දෙස බලා සිටියි. වරෙක එම තරුණියන්ගේ රැවුම් වලට ලක්වෙන්නේද චමිලාය. එවැනි අවස්ථාවල චමිලා යමක් කීවද ඔහුට එය ඇසෙන්නේ නැත.
ඔහු සමග ඇය යතුරු පැදියෙන් යන විට ඇළක්, දොළක් ළ`ග කාන්තාවන් දිය නාමින් සිටියහොත් ඒ දෙස නොබලා යන අවස්ථාවක් නම් චමිලා මෙතෙක් දුටුවේ නැහැ. ඔහු කාන්තාවන් සම`ග කථා කරන්නේද ඉතා කුළුපහ ලීලාවෙනි.
චමිලා ඔහුට ආදරය කරන කාලේදීත් මේ ක්‍රියාව එලෙසම තිබුණත් එය විවාහයෙන් පසුව අමතක වී යයි ඇය සිතුවන් එලෙස සිදුවුණෙA නැහැ. දැන් දැන් සමන්ගේ එමක්‍රියා කලාපය වැඩිවී ඇති බවයි පෙනෙන්නේ.
නිවසේදී ඇය ඔහු සමග මේ ගැන ඇසීමේදී ඔහු කියන්නේ තමාට මානසික රෝගයක් තිඛෙන බවය. ඔහුගේ පැරණි පෙම් සබඳතාද නැවත නැවත කියයි. ඇය ඔහු සමග මේ ගැන ඇසීමේදී ඔහු කියන්නේ තමාට මානසික රෝගයක් තිඛෙන බවය. ඔහුගේ පැරණි පෙම් සබඳතාද නැවත නැවත කියයි. ඇය එය අසා ඇති බව කියන විට ඔහුට ඛෙහෝ සේ තරහා ගොස් තිබුණත් ඇයට කැමති නම් දික්කසාද වෙන ලෙසද ඔහු නිතර දෙවෙලේ කියයි.
මේ සිදුවීම් ගැන බැලීමේදී ඇයට යහපත් පවුල් ජීවිතයක් ගත කිරීමට ලැඛෙයිද යන්න ඇයට තිඛෙන ගැටලූවයි. මෙම හේතුව නිසා ඇය නිතරම මානසික පීඩාවෙන් වේදනා විඳිමින් සිටියි.
අත්තිමේදී ඇය ඇගේ මිතුරියගේ මග පෙන්වීම මත සමන් මනෝ වෛද්‍යවරයෙකු වත රැගෙන ගියාය.
උපදේශනය-

යම් අයෙකුට ඇතිවන තරහයාම, එකම දේ නැවත නැවත හිත පාලනය කරගත නොහැකිවීම, ආදී චර්ය සහ ක්ෂණිය මෝචන තත්ත්වය අනුව පෙනෙන්නේ මේ පුද්ගලයාට සුළු මානසික රෝගී තත්තවයක් තිඛෙන බවය. ඇතැම්විට එය ග්‍රස්ත නියුරෝෂියාව,කාංසාව වැනි තත්ත්වයක් විය හැකිය. කුමන වර්ගයේ මානසික රෝගී තත්ත්වයක් වුණත් රෝග නිර්නය කර ප්‍රතිකාර ලබා දිය යුතුය.
මෙම තත්ත්වය ඇතිවී තිඛෙන පුද්ගලයින්ට වහාම ප්‍රතිකාර කළ යුතුවේ. නැතහොත් එම පුද්ගලයාට බොහෝ දේ විදීමට සිදුවීමට ඉඩ තිඛෙනවා. මෙය නොසලකා හැරිය යුතු ගැටලූකාරී තත්ත්වයක් නොවේ. ලිංගික ජීවිතය සාරවත් නොවනු ඇත.අනවශ්‍ය දෙයට සිත යොමුවීම වැඩිවනු ඇත. කාන්තාවන් නාන දෙස බැලීම, තරුණීයන් දෙස බලා සිටීම, මෙවැනි දෑ තවත් වැඩිවිය හැකිය. මෙය සහකාරියට මානසික වදයක් වන අතර පවුල් ජීවිතයද අසාර්ථක වීමට ඉඩ තිබේ.

උපදේස් - අංගොඩ ජාතික මානසික සෞඛ්‍ය විද්‍යායතනයේ විශෙAෂඥ මනෝ වෛද්‍ය කපිල රණසිංහ
සටහන- අනුරාධා දිලිනි ඉලන්කෝන්.

ඔබත් තාවකාලිකව ඔසප් නතර කිරීමට ඛෙහෙත් බොනවාද?
 එයින් සිදූවන බලපෑම ගැන දන්නවාද?

එක්සත් රාඡධානියේ කී්‍රඩා වෛද්‍ය ඒකකයේ විශේෂඥ වෛද්‍ය අසංග විඡයරත්න.

කාන්තාවක් තම ඡිවිතයේ ලබන සුන්දරම, උතුම්ම පදවිය මවු පදවියයි.මෙම නිසා ඇයගේ පෝෂණය හා නීරෝගී බව පිළිබඳව ඇය නිතරම සැලකිලිමත්ම සිටිය යුතුයි.
මෙයට වසර 30-35 කට පෙර 87:1 ලෙස තිබු කාන්තාවන්ගේ වඳභාවය අද වන විට 18:1 දක්වා පහළ බැස ඇති බවක් පෙනෙන්නට තිඛෙනවා. මෙය අනාගත පරපුර අවධානමකට පත්ව ඇතිබවට හොඳම සාධකයක් වේ.
මෙයට බලපා ඇති සාධක වන්නේ විවිධ වැරදි ආහාර රටා, මානසික ආතතිය මෙන්ම ලෙඩ රෝගයි. අතීතයේදී සෑම පවුලකටම අඩුම වශයෙන් දරුවන් අට දෙනෙක් හෝ නව දෙනෙක් සිටියහ.අද වන විට එක දරුවෙක් හදාගන්නත් මවුවරු විවිධ සායන හා රෝහල්, කරා ගොස් විශේෂඥ වෛද්‍යවරුන් ගෙන් උපදෙස් ලබා ගනියි.
විවිධ නිශAපාදන ආයතනවල වෙළද දැන්වීම් නිසාම මිථ්‍යාවන්ට හසුවන අවස්ථා බොහෝමයි
වෙළද පොළේ තිඛෙන ඇතැම් සත්ත්ව ආහාරවල පිරිපුන් බව වැඩි කිරීමට විවිධ හෝමෝන වර්ග භාවිතා කරයි.බොයිලර් කුකුල් මස්,මේ අතරින් ප්‍රධානයි. විවිධ වෙළද නාම යටතේ අප මිලදී ගන්නා මෙම මාසංවල ඇත්තේ පිට ඔපය පමණි. මෙහි කිසිදූ පෝෂණයක් අඩංගු නොවේ. මෙම සත්ත්වයන් මස් සඳහාම නිපදවන නිසා අධිකව හෝමෝන වර්ග විදීමෙන් වර්ධනය කිරිම මෙයට හේතුවෙයි.
මෙම කුකුළු පැටවුන් දින 35-40 වැනි කාලයකදී ඉක්මනින් වර්ධනය කර ගැනිම සඳහා හෝමෝන වර්ග භාවිතා කරයි.
ඔවුන්ගෙන් නැවැත කුකුළු පරම් පරාවක් බලාපොරොන්තු නොවන නිසා මස් සඳහාම භාවිතයට ගනියි. මෙහි කිසිදූ ගුණත්මක භාවයක් නොමැත. මොවුන් මේ ආකාරයට වර්ධනය කරන්නේ ද ඔවුන්ගේ හෝමෝන ශක්තිය සියයට බින්දූව (0 සියයට) බවට පත්කරමිනි.
මෙවැනි දේ ආහාරයට ගැනීමෙන් සිදූවෙන්නේ කුමක්ද?

විශේෂයෙන් ම වැඩිවියට පත්වු හා නොවු දැරියන්ගේ හෝමෝනවල ඡීව ගුණයටද අහිතකර බලපෑම් ඇති කරවයි.කුඩා වියෙහිදිම වැඩිවියට පත් වීම මෙන්ම දරුපල අඩුවීමද මේ නිසා අත්වු අයහපත් පූතිළුලය.
සොසේඡස් වර්ග හා මස්, මාළු කිරි බිත්තර අධිකව ආහාරයට ගැනීම නුසූදූසූ වන්නේ මේ නිසාය.
අතීතයේ දී නම් මෙවැනි ආහාර වර්ග ලබාගන්නේ-විශෙAෂ උත්සව අවස්ථාවකදී පමණී. නමුත් දැන් දැන් දිනපතාම හැම නිවසකම වාගේ මෙවැනි දේවලට දරුවන් මෙන්ම වැඩිහිටියන්ද පුරුදූව සිටීම කනගාටුවට කරුණක් වේ.
කෙසේ වෙතත්,අනාගත පරපූර රෝගී හා වඳභාවයට පත්කිරිමට හේතුන්වන මෙවැනි ආහාර වර්ග ඇත්කර තැබීමට මවක් විශේෂයෙන්ම වගබලා ගතයුතුය.
ඔසප් චක්‍රයට බාධා
ඇතැම් තරුණියන් හා කාන්තාවන් තමන්ගේ පහසුව හා අවශ්‍යතාවය පමණක් සිතමින් ඔවුන් ලබා ගන්නා ඖෂධ සෞඛ්‍යයට අහිතකර ලෙස බලපෑමට පූළුවන. ඇතැම් මව්වරු මෙන්ම දියණියන්ද තමන්ගේ විභාගය, ක්‍රීඩා උත්සව හා නර්තන තර`ග, විශෙAෂ උත්සව අවස්ථා වලට සහභාගි වන විට ඔසප් චක්‍රය කල්දැමීමට විවිධ ඖෂධ ගන්නා අවසථාවන් ඇත.
මෙයින් සිදූවන්නේ මාසිකව ක්‍රමිකව සිදූවන ඔසප් ක්‍රියාවලිය විකෘති කිරීමයි. මෙම ඖෂධවල බලපෑමෙන් ඇතැම් විට හෝමෝන ශක්තිමත් භාවය හීන වීමටද හැකිය. පසුකාලීනව කාන්තාවන්ගේ දරු ඵල හීන වීමටද බලපාන්නේ ද මෙවැනි හේතුන්මය. දරුඵල අහිමිවීමෙන් පවුල් ඡීවිත දෙදරායෑමටත් මේ හේතුන් බලපා ඇත.
මෙම නිසා ක‍ෂණික පහසුව ගැන හිතමින් ඔබේ ශරීරයේ ස්වභාවික ක්‍රියාවලියට බාධාවන කිසිදූ ඖෂධයක් ගැනීමෙන් වළකින්න. එසේ වුවහොත් එහි අනිටු ඵල අත් විඳින්නට සිදූවන්නේ ඔබටමය.
ව්‍යායාමයට නිසි උපදෙස් ලබා ගන්න
ඇ`ග හැඩකරගන්න, බර අඩු කරගන්න කියමින් ව්‍යායාමට උනන්දූ වෙන බොහෝ දෙනෙක් ඉක්මන් ක්‍රමවලට යාම සුදූසු නොවේ.
ඔබත් තාවකාලිකව ඔසප් නතර කිරීමට ඛෙහෙත් බොනවාද? එයින් සිදූවන බලපෑම ගැන දන්නවාද?
එක්සත් රාඡධානියේ කී්‍රඩා වෛද්‍ය ඒකකයේ විශේෂඥ වෛද්‍ය අසංග විඡයරත්න.
කාන්තාවක් තම ඡිවිතයේ ලබන සුන්දරම, උතුම්ම පදවිය මවු පදවියයි.මෙම නිසා ඇයගේ පෝෂණය හා නීරෝගී බව පිළිබඳව ඇය නිතරම සැලකිලිමත්ම සිටිය යුතුයි.
මෙයට වසර 30-35 කට පෙර 87:1 ලෙස තිබු කාන්තාවන්ගේ වඳභාවය අද වන විට 18:1 දක්වා පහළ බැස ඇති බවක් පෙනෙන්නට තිඛෙනවා. මෙය අනාගත පරපුර අවධානමකට පත්ව ඇතිබවට හොඳම සාධකයක් වේ.
මෙයට බලපා ඇති සාධක වන්නේ විවිධ වැරදි ආහාර රටා, මානසික ආතතිය මෙන්ම ලෙඩ රෝගයි. අතීතයේදී සෑම පවුලකටම අඩුම වශයෙන් දරුවන් අට දෙනෙක් හෝ නව දෙනෙක් සිටියහ.අද වන විට එක දරුවෙක් හදාගන්නත් මවුවරු විවිධ සායන හා රෝහල්, කරා ගොස් විශේෂඥ වෛද්‍යවරුන් ගෙන් උපදෙස් ලබා ගනියි.
විවිධ නිශAපාදන ආයතනවල වෙළද දැන්වීම් නිසාම මිථ්‍යාවන්ට හසුවන අවස්ථා බොහෝමයි
වෙළද පොළේ තිඛෙන ඇතැම් සත්ත්ව ආහාරවල පිරිපුන් බව වැඩි කිරීමට විවිධ හෝමෝන වර්ග භාවිතා කරයි.බොයිලර් කුකුල් මස්,මේ අතරින් ප්‍රධානයි. විවිධ වෙළද නාම යටතේ අප මිලදී ගන්නා මෙම මාසංවල ඇත්තේ පිට ඔපය පමණි. මෙහි කිසිදූ පෝෂණයක් අඩංගු නොවේ. මෙම සත්ත්වයන් මස් සඳහාම නිපදවන නිසා අධිකව හෝමෝන වර්ග විදීමෙන් වර්ධනය කිරිම මෙයට හේතුවෙයි.
මෙම කුකුළු පැටවුන් දින 35-40 වැනි කාලයකදී ඉක්මනින් වර්ධනය කර ගැනිම සඳහා හෝමෝන වර්ග භාවිතා කරයි.
ඔවුන්ගෙන් නැවැත කුකුළු පරම් පරාවක් බලාපොරොන්තු නොවන නිසා මස් සඳහාම භාවිතයට ගනියි. මෙහි කිසිදූ ගුණත්මක භාවයක් නොමැත. මොවුන් මේ ආකාරයට වර්ධනය කරන්නේ ද ඔවුන්ගේ හෝමෝන ශක්තිය සියයට බින්දූව (0 සියයට) බවට පත්කරමිනි.
මෙවැනි දේ ආහාරයට ගැනීමෙන් සිදූවෙන්නේ කුමක්ද?
විශේෂයෙන් ම වැඩිවියට පත්වු හා නොවු දැරියන්ගේ හෝමෝනවල ඡීව ගුණයටද අහිතකර බලපෑම් ඇති කරවයි.කුඩා වියෙහිදිම වැඩිවියට පත් වීම මෙන්ම දරුපල අඩුවීමද මේ නිසා අත්වු අයහපත් පූතිළුලය.
සොසේඡස් වර්ග හා මස්, මාළු කිරි බිත්තර අධිකව ආහාරයට ගැනීම නුසූදූසූ වන්නේ මේ නිසාය.
අතීතයේ දී නම් මෙවැනි ආහාර වර්ග ලබාගන්නේ-විශෙAෂ උත්සව අවස්ථාවකදී පමණී. නමුත් දැන් දැන් දිනපතාම හැම නිවසකම වාගේ මෙවැනි දේවලට දරුවන් මෙන්ම වැඩිහිටියන්ද පුරුදූව සිටීම කනගාටුවට කරුණක් වේ.
කෙසේ වෙතත්,අනාගත පරපූර රෝගී හා වඳභාවයට පත්කිරිමට හේතුන්වන මෙවැනි ආහාර වර්ග ඇත්කර තැබීමට මවක් විශේෂයෙන්ම වගබලා ගතයුතුය.
ඔසප් චක්‍රයට බාධා
ඇතැම් තරුණියන් හා කාන්තාවන් තමන්ගේ පහසුව හා අවශ්‍යතාවය පමණක් සිතමින් ඔවුන් ලබා ගන්නා ඖෂධ සෞඛ්‍යයට අහිතකර ලෙස බලපෑමට පූළුවන. ඇතැම් මව්වරු මෙන්ම දියණියන්ද තමන්ගේ විභාගය, ක්‍රීඩා උත්සව හා නර්තන තර`ග, විශෙAෂ උත්සව අවස්ථා වලට සහභාගි වන විට ඔසප් චක්‍රය කල්දැමීමට විවිධ ඖෂධ ගන්නා අවසථාවන් ඇත.
මෙයින් සිදූවන්නේ මාසිකව ක්‍රමිකව සිදූවන ඔසප් ක්‍රියාවලිය විකෘති කිරීමයි. මෙම ඖෂධවල බලපෑමෙන් ඇතැම් විට හෝමෝන ශක්තිමත් භාවය හීන වීමටද හැකිය. පසුකාලීනව කාන්තාවන්ගේ දරු ඵල හීන වීමටද බලපාන්නේ ද මෙවැනි හේතුන්මය. දරුඵල අහිමිවීමෙන් පවුල් ඡීවිත දෙදරායෑමටත් මේ හේතුන් බලපා ඇත.
මෙම නිසා ක‍ෂණික පහසුව ගැන හිතමින් ඔබේ ශරීරයේ ස්වභාවික ක්‍රියාවලියට බාධාවන කිසිදූ ඖෂධයක් ගැනීමෙන් වළකින්න. එසේ වුවහොත් එහි අනිටු ඵල අත් විඳින්නට සිදූවන්නේ ඔබටමය.
ව්‍යායාමයට නිසි උපදෙස් ලබා ගන්න
ඇ`ග හැඩකරගන්න, බර අඩු කරගන්න කියමින් ව්‍යායාමට උනන්දූ වෙන බොහෝ දෙනෙක් ඉක්මන් ක්‍රමවලට යාම සුදූසු නොවේ.

උපදේස්
එක්සත් රාඡධානියේක්‍රිඩා වෛද්‍ය ඒකකයේ විශේෂඥ වෛද්‍ය අසංග විඡයරත්නග
සටහන
අනුරාධා දිලිනි ඉලංකෝන්

,,,,, දූම්පානය හා පිළිකා,,,,,,,

දූම්බීමෙන් මීදූන සුවදායි දිවියකට
ඔබ දන්නවාද?

දූම්බීම හේතුවෙන් ඇතිවන රෝගාබාධ නිසා සෑම තත්පර 5-6 කට වරක් යම් පුද්ගලයකු මිය යන බව
තරුණ වියේ සිට වසර 20ක් නොකඩවා දූමිපානය කිරීම තුළින් ආයු කාලය වසර 25කින් අඩුවන බව
අධික රුධිර පීඩනය, හෘදයාබාධ, පිළිකා ආදී බරපතල රෝගාබාධවලට ලක්වන බව
පෙනහළු පිළිකා , මුඛ හා උගුර ආශී්‍රත පිළිකා, මෞත්‍ර ලිංගික පද්ධතිය ආශ්‍රිත පිළිකා සෑදීමේ අවදානම වැඩිවන බව
ලිංගික ඛෙලහීනතාව, වඳභාවය හා ස්නායු දූර්වලතාවයන් ඇතිවන බව
හෝමෝන ශ්‍රාවයවීම වැඩිවීම මගින් හෘදයේ ක්‍රියා කාරිත්වය හා නාඩි වැටීම වේගවත් වීම.
හුස්ම ගැනීම වේගවත් වීම.
මේ හේතුන් නිසා රෝගා බාධ ඇතිවේ.
දූම්බීමේ දීර්ඝ කාලීන බලපෑම්
කිරීටක ධමනි සිහින් වීම මගින් හෘදයාබාධ ඇතිවීම.
ස්වසන පද්ධතියේ ක්‍රියාකාරිත්වය අඩු වීම.
මොළයට රුධිරගත සපයන රුධිර නාල අවහිරවීම මගින් මොළයේ අභ්‍යන්තර ලේ ගැලීම් ඇති වී එමගින් අංශභාග රෝග ඇතිවීම.
වයසට වඩා වැඩි පෙනුමක් ගෙනදීම.
නිය, දත්, දූර්වර්ණ වීම.

අක්‍රීය දූම්පානය ගැන ඔබ දන්නවාද?


දූම්පානය කරනු ලබන තැනැත්තා පමණක් නොව ඔහු ඇසුරේ සිටින බිරිඳ, දූ දරුවන්, අසල්වාසීන් සියළු දෙනාම දූම්බීමේ බලපෑම් වලට ලක්වේ.
කුඩා දරුවන් ඇදූම රෝගය ආදී ශ්වසනාබාධ වලට ලක්වීම හා දූම්පානය කරනු ලබන්නෙකු අසල සිටින ගැබිනි මාතාවකට අඩු බර උපත් හා විවිධ ආබාධ සහිත දරුවන් ලැබීමේ වැඩ අවදානමක් ඇතිවේ.

දූම්බීමෙන් වැළකීමට මගක් තිඛෙනවාද?

පවුලේ ආහාර වේල සඳහා උචිත අහාර තෝරා ගැනීම.

සෞඛ්‍යමත් ආහාර වේලක් සහ පෝෂණයේ දියුණුවක් සෑම පවුලකට ම හිමි වීමට නම් කළ යුතුදේ බොහොමයි.

තම තමන් වෙසෙන ප්‍රදේශයෙන් ම සපයාගත හැකි විවිධ පෝෂ්‍යදායි ආහාර තෝරා ගත යුතුය.
පවුලේ ආහාර වේල් නිසි ලෙස සැලසුම් කිරීම සඳහා සරල පෝෂ්‍යදායී ආහාර වේලක් පිළිබඳව සහ ආහාර මිල ගණන් සහ තම ප්‍රදේශයෙහි ඒ ඒ වාරයට සුලබ ආහාර ද්‍රව්‍ය කවරේ ද ආදිය පිළිබඳව දැනීමක් දෙමව්පියන් සතුව තිබිය යුතුය. බොහෝ ප්‍රඡාවන් හී ආහාර, ඡලය සහ කාර්යයන් සුලබ හෝ දූලබවීම, වාර-අවාර අනුව වෙනස්වීම් වලට ලක්වෙයි. ආර්ථීක හේතුන් සහ ගබඩා කිරීමේ දූෂ්කරතා නිසා සුළු ගොවීන්ට තමන් නිපදවා ගත් ප්‍රධාන ආහාරමය ධාන්‍ය වුවද අස්වැන්න නෙළා සති කිහිපයකට වඩා තබා ගැනීමට නුපුළුවන. ඊට පසුව ඊ ළ`ග අස්වැන්න ලැඛෙන තරු ඔවුන් යැපෙනුයේ ප්‍රදේශයේ වැවෙන අල, මුං, ඉරි`ගු, කුරක්කන්, ළුළවළු හෝ පලතුරු වලිනි. එසේ නැතහොත් මිල දී ගන්නා සහල් සහ ආහාර ද්‍රව්‍ය කිහිපයකකිනි. සමහර ප්‍රදේශවලට මාළු, කිරි බෝංචි වර්ග සහ සමහර පලතුරු ද ලැඛෙන්නේ වාරයකට පමණි.තමන් සතු වු ආහාර තොග අවසන් වු විට සහ ගොවිකටයුතු වලින් ආදායමක් නොලැඛෙන විට වගා නො කරන කන්නවල දී සුළු ගොවීන්ගේ සහ ගොවිබිම්වල සේවය කරන කම්කරු පවුල් පෝෂණ ගැටලූවලට මුහුණු දෙති.
එමෙන්ම නව අස්වැන්න ලැබීම පෙර කාලය මන්දපෝෂණය සහ පාචනය ආශ්‍රීත රෝග සුලබ කාල පරිච්ඡේදයක් ලෙස සැලකීමට පුළුවන. අවුරුද්දේ මෙම දූෂ්කර කාලය තුළ දී ප්‍රදේශයෙන් සපයා ගත හැකි පෝෂ්‍යදායී ආහාර තෝරා ගැනීම පිළබඳ දැනුමක් මව්වරුනට ඇත්නම්, සිය දරුවන් අතර මන්ද පෝෂණය මතුවීම වළක්වාලීමට ඔවුනට පුළුවන.
වානිඡ බෝග වගා කරන ප්‍රදේශවල වෙසෙන පවුල් ද ආහාර බෝග වගා කිරීමෙහි ලා උනන්දූ කළ යුතුය. එසේ ම වෙළඳ පොළෙන් අවශ්‍ය ආහාර මිල දී ගැනීම කෙරෙහි ද පවුල්වල විශෙAෂ අවධානය යොමුවීම අවශ්‍ය ය. අවුරුදේ විවිධ කාලවල දී නිතරම වෙළඳ පොළට යාම තුළින් ඒ ඒ කාලවලට සුලබ වන ආහාර පිළිබඳවද ද, ආහාර මිල ගණන් පිළිබඳවද වැදගත් තොරතුරු ලබා ගැනීමට පවුල්වලට අවස්ථාව සැලසෙයි.
සහල් ප්‍රධාන ආහාරය වේ.

බොහෝ පවුල් වැඩි කැමැත්තක් දක්වන ප්‍රධාන ආහාරය වන්නේ සහල් ය. නිවසේ දී ම අතිරේක ආහාර සාදා ගැනීමේ දී ඒ සඳහා සහල් යොදා ගැනීම යෝග්‍යය. සමහර ප්‍රදේශවල සහල්වලට වඩා පෝෂ්‍යදායී තත්ත්වයෙන් උසස්, කුරක්කන් ද තිබේ. ඉරි`ගු සහ කුරක්කන් වියලි කලාපයන් හී වගා කළ හැකි, පවුලේ ආහාර වේලට විවිධත්වයක් එක් කිරීමට සමත් ධාන්‍ය වර්ගයන්ය. කෙසේ වෙතත් කුඩා දරුවනට ඉරි`ගු සහ කුරක්කන් ආහාරයට දෙන්නේ නම් හැකිනම් එළ කිරි හෝ සම`ග පිසීම හෝ ආහාරයට දීම හෝ සිදූ විය යුතු ය. පාන්, පොල් සම්බෝල සහ තේ කෝප්පයකින් සමන්විත ඡනප්‍රිය ආහාර වේල පෝෂ්‍යදායී ආහාර වේලක් නම් නොවේ. එසේ ම බතල, මක‍ද්ෙක‍දාක්කා වැනි අල වර්ග ආහාරයට ගත යූත්තේ ද එයට කොළ එළවළු සහ කරවල හෝ වැව් මාළු හෝ කුඩා මුදූ මාළු හෝ අතරින් සපයා ගත හැකි මාළු වර්ගයක් එක් කිරීමෙනි. සපයා ගත හැකි හැමවිටෙක ම ආහාර වේලට පලතුරු එක්කර ගත යුතු ම ය. මෙවැනි සංයෝගයක් ආහාර වේල වඩාත් පෝෂ්‍යදායී කිරීමට සමත් ය.

පියලි ඇට වලින් සැපයෙන ශාකමය ප්‍රෝටීන

එක්කර ගනු ලබන ප්‍රමාණය අඩංගු ධාන්‍ය ආහාරයේ අනුපාතයට උචිත නම්, ප්‍රධාන ධාන්‍ය ආහාරය ශාකමය ප්‍රෝටීන වීම,
සත්වමය ප්‍රෝටීන තරම් ම යහපත්ය. පරිප්පු, මුං ඇට, රට කඡූ සහ තල ප්‍රෝටීන, විටමින සහ ඛනිඡ ලවණ සැපයුමෙන් පොහොසත් අතර කවර ප්‍රධාන ආහාරයක් සම`ග හෝ කදිම එකතුවක් වීමට සමත් ය. රට කඡු සහ තල , තෙල් වලින් බහුලය. මුකුණුවැන්න, කතුරුමුරුංගා, නිවිති, කන්කුන්, ගොටු කොළ ආදී තද කොළ පැහැ පලා වර්ග සහ වට්ටක්කා,වැටකොළු,කැරට් සහ දඹල ආදී එළවළු වැනි වෙනත් ශාකමය ආහාර විටමින් සහ ඛනිඡ ලවණ අතිරේක සපයන වැදගත් මාර්ගයන් ය. මේ එළවළු වර්ග බොහෝ විට තෙල් හෝ පොල් කිරි හෝ යොදා සකස් කර ගතයුතුය. ප්‍රමාණවත් පෝෂණයක් සැපයීම සහතික වීමට නම් පියලි ඇට වර්ගයක් හෝ මස් හෝ මාළුහෝ ඇතුළු ප්‍රධාන ධාන්‍ය ආහාරයක් සම`ග එක්විය යුතුය. නිවෙස අවට සහ ගමේ කැලෑවට වැවෙන ආහාරයට ගතහැකි විවිධ කොළ වර්ග වැදගත් ඛනිඡ ලවණ සහ විටමින් වලින් බහුලයි.මේවා දෛනික ආහාර වේලට සපයා ගැනීමේන් සහ ඒවා ආහාරයට එක් කර ගැනීම නිසා පවුලේ ආහාර වේලට වැය වන මුදල අඩු කර ගතහැකිය. එම නිසා පවුලේ ආහාර වේලට වැය වන මුදල අඩු කර ගැනීම ට උදව් වන බවත් සිහි තබා ගැනීම වැදගත් ය.

ආහාර පිළියෙල කිරීමට තෙල්, හා මේද,පොල් භාවිතා කිරීම

බොහෝ විට දරුවන් ලබන ආහාර වේල ඔවුන්ගේ ශක්ති අවශ්‍යතා සපුරාලීමට තරම් ශක්ති ඝනත්වයෙන් යුක්ත නොවීමට ඉඩ තිබේ. ආහාර වේලේ ගුණාත්මකභාවය නංවාලීමට ගත හැකි ලාභදායී ම පියවර ආහාර පිළියෙල කිරීම සඳහා තෙල්, මේද හෝ පොල් භාවිත කිරිමය. මේදය ආහාරය වඩාත් රසවත් කරයි. ශක්ති ඝනත්වය ඉහළ නංවයි. මිශ්‍රණය මෘදූ කිරීමෙන් ගිලීම පහසු කරයි.
මව්වරුන් සෑම දිනකම පලා එළවළු ද හැකි සෑම දිනක ම පලතුරු සහ අනෙක් එළවළු ද අහාරය සඳහා එක්කර ගත යුතු ය.
විටමින් සහ ඛනිඡ ලවණ ශරීරය තුළ සංශ්ලේෂණය කළ නොහැකිය. ඒවා ආහාර වේල තුළින් ම ලැබිය යුතුය. ලැබිය යුතු ප්‍රමාණය ඉතා සුළුය. දිනකට මයික්‍රොග්‍රෑම් හෝ මිලිග්‍රෑම් හෝ ස්වල්පයක් පමණි. එනිසා ඒවා ක‍ෂුද්‍ර-පෝෂක ලෙස හැඳින්වෙයි. තද කොළ පැහැ පලා වර්ග, කොළ හෝ කහ පැහැ පලතුරු සහ එළවළු සහ පියලි , විටමින් ඒ, යකඩ සහ අනෙක් විටමින් සහ ඛණඡ ලවණ සැපයීමට සමත් වෙයි. දරුවන්ගේ වර්ධනය සඳහාත් ප්‍රතිශක්ති පද්ධතිය නංවාලීම සඳහාත් විටමින් ඒ ඉතා වැදගත්ය. විටමින් ඒ දරුවාට තීව්‍ර රෝග තත්ත්වයන් ගෙන් ආරක්ෂාව සැපයීමට සහ ළමා වියේ රෝග වැළදීමෙන් සිදූවිය හැකි අකල් මරණ අඩු කිරීමට ද සමත් වෙයි. අන්ධභාවය වැළැක්වීම සඳහා විටමින් ඒ මගින් ඉටුවන කාර්ය භාරය ඉතා වැදගත්ය.
යකඩ
යකඩ, දරුවන්ගේ, ගැබිණි මව්වරුන්ගේ සහ කිරි දෙන මව්වරුන්ගේ ආහාර වේල් තුළ බොහෝ විට ඉතා සීමිතව දක්නට ලැඛෙන වැදගත් ඛනිඡ පෝෂකයකි. තද කොළ පැහැති පලා වර්ග තුළ අඩංගු යකඩ ප්‍රමාණය සැළකිය යුතු තරම්ය. ශී්‍ර ලාංකික ආහාර වේලේ සාම්ප්‍රදායිකව අඩංගු වන තද කොළ පැහැ පලා වර්ග භාවිතය තව තවත් ධෛර්යමත් කළ යුතුය. පලා කොළ වර්ග තුළින් අවශේෂණය කෙරෙන යකඩ ප්‍රමාණය ඉහළ දැමීමට දෙහි යුෂ හෝ විටමින් සී සුලබව වෙනත් එළවළු හා පලතුරු එක් කිරීමෙන් හැකි බව දැන සිටීම වැදගත් ය. විවිධ වර්ගවල එළවළු, තද කොළ පැහැ පලා වර්ග සහ පලතුරු දිවයින පුරා වගා කෙරේ. ගම් පළාත්වල සමහර වර්ගවල එළවළු සහ පලතුරු අවුරුද්ද පුරා ම සපයා ගැනීමට පුළුවන. කැළෑවට වැවෙන ආහාරයට ගත හැකි කොළ වර්ග,වගා කළ හෝ වෙළඳ පොළෙන් මිලට ගතහැකි හෝ පලා වර්ග තරමට ම පෝෂ්‍යාදායී තත්ත්වයෙන් ඉහළ ය. පොදූ වශයෙන් සලකන කල කොළ හෝ කහ හෝ පැහැය තද වු තරමට එළවළු සහ පලතුරුවල අඩංගු විටමින සහ ඛනිඡ ලවණ අගයන් ද ඉහළ යයි. කෑමට ගතහැකි කැලෑවට වැවෙන පැලෑටි වර්ග ආහාරයට එක්කර ගැනීම උනන්දූ කළ යුතුය. විවිධ කොළ පැහැ පලා වර්ග රැසක් එකට එක්කළ (උදා: කලවම් පලා) පලා ආහාරයක් ආහාරයට ගැනීම වඩාත් සුදූසූය.
පලා කොළ වර්ග පිසින විට හෝ තෙලෙන් බඳින විට හෝ මෘදූ වී හැකිලි යයි. එවිට ඒවා පහසුවෙන් ම දරුවාගේ ප්‍රධාන තලපයට ( කැඳ, කොළ කැඳවලට ද) මිශ්‍රකර දවසට කීපවතාවක් දීමට පුළුවන. එළවළු සහ පලතුරු අහාර වේලට රසය සහ මෘදූ ස්වභාවයක් එක් කරයි. පවුලේ සැවොම එය අගය කරති.
සෑම පවුලක් ම ආහාර පිළියෙළ කිරීමේ දී හැම විට ම අයඩීන් මිශ්‍ර ලුණු භාවිත කළ යුතුය.
ආහාර වේලින් ලබා ගන්නා අයඩීන් ප්‍රමාණය නො සෑහීම නිසා මතු වන හැමදෙනාම දන්නා ලක්ෂණය නම් ගලගණ්ඩය (වායුගෙඩි) ලෙස හැඳින්වෙන තයිරොයිඩ් ග්‍රන්ථීය ප්‍රමාණයෙන් විශාලවීමේ තත්ත්වයයි.කෙසේ වෙතත් මෙයට වඩා වැදගත් එසේ ම දෘෂ්‍ය නොවන තවත් ලක්ෂණ ද පවතී. ගර්භීණී මවක් අයඩින් ඌනතාවයෙන් පෙළීම, කායික සහ මානසික වර්ධනයේ ගැටලූ සහිත සහ බිහිරි බවින් යුත්දරුවකුට උපත දීමේ අවදානමක් ඇය සතු කරයි. අයඩීන් ඌනතාව දරුවකුට සිය මුළු මානසික වර්ධනය සාක්ෂත් කර ගැනීමේ හැකියාව අවදානමට ලක්වීමට පවත්නා අවස්ථාව ඉහළ දමන බව ඇසීම පවා කණගාටුදායක කරුණකි. අයඩීන් ඌනතාවේ ප්‍රතිඵලය ලෙස ඇති වන බුද්ධිමය හැකියාවන් අඩු වීම දෙමව්පියන් සහ ගුරුවරුන් යන දෙපිරිසට ම බොහෝ විට සොයා ගැනීමට පවා නොහැකි වෙයි.
අයඩීන් මිශ්‍ර ලූණු නිතර භාවිතය තුළින් අයඩීන් ඌනතාව වළක්වාලීමට පූළුවන . අයඩීන් මිශ්‍ර ලූණුවල මිල සාමාන්‍ය ලුණුවල මිල ට මඳක් වැඩිය. එනිසා ම අයඩීන් මිශ්‍ර ලූණු භාවිතයේ පවත්නා වාසි පිළිබඳ තොරතුරු ව්‍යාප්ත කිරීමෙන් සහ ඒ පිළිබඳ ප්‍රඡාවේ දැනුවත්භාවය නංවාලීමෙන් අයඩීන් මිශ්‍ර ලුණු භාවිතය ප්‍රවර්ධනය කළ යුතුය. සෞඛ්‍ය නංවාලීමට කටයුතු කරන අයට ගම්වල සහ නගරයෙහි වෙළඳ සැල්වල අයඩීන් මිශ්‍ර ලූණු අළෙවි කරන බවට සහතික වීම තුළින් මෙහි දී වැදගත් කාර්යභාරයක් ඉටු කළ හැකි වෙයි. ඡන හමුවල දී අයඩීන් මිශ්‍ර ලූණු භාවිතයේ වැදගත්කම උපදේශාත්මකව පෙන්වා දීමට පුලූවන.අයඩීන් මිශ්‍ර ලූණු පැකට්ටුවක පෙනුම සහ එහි ලේබල යෙදා ඇති ආකාරය ඡනතාවට පෙන්වාදීම සඳහා අයඩීන් මිශ්‍ර ලූණු පැකැට්ටුවක් රැගෙන යාමට ද පුළුවන. අයඩීන් මිශ්‍ර ලූණු භාවිතයේ ඇති වැදගත්කම, ඒවා ලබා ගත හැකි ස්ථාන, මිල වෙනස යනාදිය සවිස්තරාත්මකව සාකච්ඡා කිරීම තුළින් ඊ ළ`ග වාරයේ දී වෙළඳ පොළට ගිය විට අයඩීන් මිශ්‍ර ලූණු පැකට්ටුවක් මිලදී ගැනීමට පවුලේ සාමාඡිකයන් යොමු කළ හැකි වෙයි.
සෑම පවුලක් ම තම ප්‍රදේශයේ සුලබ පෝෂ්‍යදායී ආහාර ද්‍රව්‍ය තෝරා ගත යුතුය.
බොහෝ පවුල්වල ආහාර රටාව සමහර විට ඉතා සරලය. එසේ ම ඒකාකාරිය. ආහාර වේලට විවිධ පෝෂක සැපයීමට සමත් නොයෙකුත් එළවළු සහ පලතුරු සෑම ප්‍රදේශයක ම ඡනතාවගේ ආහාර වේලෙහි අඩංගු බවට සහතික වීමට පවත්නා හොඳම මාර්ගය විවිධත්වය අනුගමනය කිරීමයි. තමන් වෙසෙන ප්‍රදේශයෙන් ම පෝෂ්‍යදායී ආහාර බෝග තෝරා ගැනීම අඩු මිලට උචිත ආහාර වේලක් සකස් කර ගැනීම සහතික කරයි.එසේ ම කිසියම් කාලයක් තුළ දී ආහාර වර්ග කීපයක රස දැන ගැනීමට දරුවන්ට ඉඩ හැරීමද වැදගත්. ය.විවිධ වු ආහාර වේලට වර්ණයෙන් සහ රසයෙන් එක් කරන විවිධත්වය වැඩිහිටියන්ගේ ආහාර රුචිය උත්තේඡනය කිරීමට ද සමත් වෙයි. ඒ ඒ වාරයේ දී තම ප්‍රදේශයේ සුලබ ආහාර, ආහාර වේල සඳහා තෝර ගැනීම තුළින් කාලයක් ගත වන විට ආහාර වේල් විවිධත්වයක් සහ මනාපෝෂණයක් පවුලට හිමි කර ගත හැකි වෙයි.
සෑම පවුලක් ම මාධ්‍ය දැන්වීම්වල දැක්වෙන සියලූ ආහාර පෝෂ්‍යදායකත්වයේ උසස් බවක් හෝ තමන් වැය කරන මුදලට සරිලන පෝෂණමය අගයක් ලබා දෙන බවක් නො සිතිය යුතුය.
මාධ්‍යයන්හී දක්නට ලැඛෙන ආහාර ප්‍රචාරණය උදෙසා වන දැනවීම් බොහොමයක දැක්වෙන්නේ ලාභ ලැබීමේ වේතනාවෙන් යුත් ආහාර කර්මාන්තය මගින් නිපදවන ආහාරය.ඒවා පවුලේ ආහාර වේලට නොගැලපෙනවා පමණක් නොව දරුවන්ට කෙසේවත් සුදූසු ද නොවේ. මෙවැනි ආහාර වල මිල ද අධික ය. දැන්වීම් මගින් ප්‍රචාරණය වන ආහාර අධික මිල ගණන් ගෙවා මිල දී ගැනීම, අඩු මිලකට ප්‍රදේශයෙන් ම සපයා ගත හැකි ආහාර ද්‍රව්‍ය යොදා සකස් කර ගැනීමට තිබු හොඳ ආහාර වේලක් පවුලට අහිමි කරයි. වියදමට තිබු සීමිත මුදල් ප්‍රමාණය වැය වුවා පමණක් නොව එම මිල දී ගැනීම පවුලට ගුණාත්මක හෝ ප්‍රමාණාත්මක හෝ සෑහෙන ආහාර වේලක් සැපයීමට ද අසමත් වෙයි. ආහාර මිල දී ගැනීම අවශ්‍ය නම්, එසේ වැය කරන මුදල් පෝෂ්‍යදායී ආහාර සඳහා ම වැය කිරීම වැදගත්ය.
වයස අවුරුදූ එකක් හෝ ඊට වැඩි හෝ දරුවන් සඳහා පවුලේ අනෙක් අය සඳහා ගෙනෙන ආහාරයන්ගෙන් ම ආහාර සකස් කිරීම හොඳ සිරිතකි. එහෙත් දරුවන් වෙනුවෙන් ආහාර වෙන ම පිස ගත යුතුය. උදාහරණයක් ලෙස හාල් , පියලි,කහ සහ කොළ පැහැ එළවළු සහ පලා වර්ග එකට දමා කිරි බතක්ලෙස පිළියෙල කර දරුවාට දිය හැකිය. කුඩා දරුවන්ගේ ආමාශයේ ප්‍රමාණය කුඩා නිසා පවුලේ අන් අය මෙන් නොව ඔවුන්ට නිතර නිතර ආහාර ගැනීම අවශ්‍යය. එක වළඳක ආහාර වර්ග කිහිපයක් එකට දමා පිස සකස් කර ගන්නා ආහාර වෙළඳ පොළෙන් මිලදී ගන්නා ආහාරයට වඩා පෝෂ්‍යදායකත්වයෙන් උසස්ය. ඒ සඳහා දැරිය යුතු වියදම ද අඩුය.
සෑම පවුලක් ම ආහාර පිළියෙල කිරීමේ දී උසස් පෝෂණ ගුණයෙන් යුත් සම්ප්‍රදායික සරල ආහාර වට්ටෝරු භාවිත කළ යුතුය.
(උදා: හත් මාළුව, කළවම් පලා මැල්ලූම, විවිධ එළවළු මිශ්‍ර ව්‍යාඡංනය)
ඉහළ පෝෂණමය අගය යන යෙදූම ආහාර වේලේ පෝෂණ සංයුතියෙන් දැක්වීමට සහ අඩු වියදමකින් ප්‍රමාණවත් ආහාර වේලක් පිළියෙල කර ගැනීම සඳහා විවිධ ආහාර සංයෝග කිරීම සිදූ කළ යුත්තේ කෙසේ ද යන්න දැක්වීමේ දී යෙදෙයි.
හත් මාළුව, කළවම් පලා මැල්ලූම, මිශ්‍ර එළවළු ව්‍යාංඡනය ආදී උසස් පෝෂණ අගයකින් සහ අඩු වියදමකින් සකස් කර ගත හැකි සම්ප්‍රදායික ආහාර වට්ටෝරු ගැන මව්වරු දැන සිටිති. ආහාර මිල දී ගැනීම සඳහා අතැති මුදල් ප්‍රමාණය සීමිත වු විට තමන් වැය කරන මුදලින් පවුල් සඳහා හොඳම ආහාර මිල දී ගැනීම වැදගත් ය. සෞඛ්‍ය සහ පෝෂණ නංවාලීමට කටයුතු කරන පුහුණු පිරිස් සම`ග මුලික පෝෂණ අවශ්‍යතා සලකා ගැනීම පිළිබඳව කළ සාකච්ඡා වලින් දියුණු කර ගත් දැනුම සහ ප්‍රායෝගික අත්දැකීම් භාවිතය තුළින් ශක්තිය, ප්‍රෝටීන, විටමීන, ඛනිඡ ලවණ අවශ්‍යතා සපුරාලන ලාභදායී ආහාර තෝරා ගැනීමට හැකිවනු ඇත.

උපදෙස්- වෛද්‍ය පර්යේෂණ ආයාතනයේ පෝෂණ අංශයේ ප්‍රඡා වෛද්‍ය විශේෂඥ රේණුකා ඡයතිස්ස. පවුල් සෞඛ්‍ය කාර්යාංශයේ ප්‍රඡා වෛද්‍ය විශෙAෂඥ අයේෂා ලොකුබාලසුරිය
සෞඛ්‍ය අධ්‍යාපන කාර්යාංශයේ පැවැති මාධ්‍ය සම්මන්ත්‍රණයක් ඇසුරිනි.

සටහන- අනුරාධා දිලිනි ඉලංකෝන්